Deall yr heriau o fewn y gwasanaeth cynllunio yng Nghymru

Rydym yn cefnogi Llywodraeth Cymru i archwilio sut y gall datrysiadau digidol wella cynaliadwyedd ac effeithiolrwydd y system gynllunio yng Nghymru. 

I fynd i'r afael â hyn, mae'r tîm wedi strwythuro'r prosiect yn ddau gam: 

1. cyn ddarganfyddiad 
2. darganfyddiad 

Yn ystod y cyfnod cyn darganfod, gwnaethom gynnal ymchwil bwrdd gwaith i ddeall y system gynllunio bresennol. Fe wnaethom nodi a mapio rhanddeiliaid hanfodol ar draws y system gynllunio. 

Gan symud i'r cam darganfod, byddwn yn canolbwyntio ar y broses o wneud cais cynllunio. 

Yr amcan yw ymchwilio a deall yr heriau a'r rhwystrau o fewn y broses ymgeisio. 

Bydd y canfyddiadau hyn yn ein helpu i lunio argymhellion i fynd i'r afael â materion a gwella effeithlonrwydd prif feysydd y system gynllunio.  

Ein nod yw gwneud y system gynllunio yng Nghymru yn well ac yn fwy cynaliadwy gan ddefnyddio offer digidol. 

Er enghraifft:  

• darganfod sut mae'r broses yn gweithio  
• cynnwys y bobl cywir  
• canolbwyntio ar feysydd penodol i wella  

Ein nod yw awgrymu gwelliannau ar gyfer proses gynllunio llyfnach a mwy effeithiol. 

Mae cynllunio yng Nghymru yn gymhleth. Ar ôl siarad â rhanddeiliaid allweddol, gwelsom amrywiaeth o faterion ar draws y system gynllunio: 

• diffyg adnoddau – anhawster recriwtio a chadw arbenigwyr 
• systemau TG aneffeithlon 
• systemau anghyson ar draws gwahanol awdurdodau cynllunio lleol 
• gwybodaeth sy'n anodd ei deall i'r defnyddiwr – polisïau cymhleth 
• ansawdd gwael ceisiadau cynllunio 
• heriau rhannu gwybodaeth gyda'r cyhoedd 
• diffyg mecanweithiau adborth 
• diffyg ymddiriedaeth y cyhoedd 
• ffioedd ddim yn cynnwys y cais  

Mae mynd i'r afael â'r heriau hyn yn hanfodol er mwyn gwella effeithiolrwydd a hygyrchedd y system gynllunio yng Nghymru.  

Llywodraeth Cymru  

Mae Llywodraeth Cymru yn darparu arweiniad, cydweithio a chyfarwyddyd ar y meysydd i ganolbwyntio arnynt o fewn y system gynllunio. 

Byddant yn sicrhau bod ein hymdrechion yn cyd-fynd â'u nodau wrth wella'r system gynllunio yng Nghymru. 

Awdurdodau cynllunio lleol 

Mae'r awdurdodau cynllunio lleol yn rhoi cipolwg ar brosesau, rheoliadau a heriau cynllunio lleol. 

Sefydliad Cynllunio Trefol Brenhinol (RTPI) 

Mae'r RTPI yn cyfrannu arbenigedd ar arferion cynllunio cynaliadwy a chyfeillgar i'r amgylchedd. 

Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru (CLlLC) 

Mae CLlLC yn rhannu gwybodaeth am y diwydiant ac yn darparu llwyfan ar gyfer rhwydweithio. 

Cyn-ddarganfod 

Yn y cyfnod cyn ddarganfod, gwnaethom gynnal ymchwil bwrdd gwaith i ddeall y system gynllunio bresennol. Gwnaethom edrych ar wahanol wefannau cynllunio cynghorau lleol i ddeall sut maen nhw'n gweithio. Fe wnaethom hefyd nodi'r rhanddeiliaid allweddol wrth gynllunio. 

Cafwyd cyfarfod ag arbenigwyr cynllunio i ddeall mwy. Aeth y tîm i'r Ysgol Aeaf Cynllunio Digidol yng Nghaerdydd i rwydweithio a chael gwybod am offer cynllunio digidol newydd i wella'r gwasanaeth. 

Cafodd y tîm craidd gyfarfod gyda'r Rheolwr Polisi Cynllunio, Neil Hemmington, o Lywodraeth Cymru i benderfynu ar ein camau nesaf. 

Nawr, rydym yn canolbwyntio ar wella'r broses ymgeisio cynllunio. 

Darganfyddiad 

Yn y cam darganfod, byddwn yn canolbwyntio ar y broses o wneud cais cynllunio. 

Mae hyn yn cynnwys pwynt cyffwrdd cyntaf y defnyddiwr gyda'r awdurdod cynllunio lleol i wneud cais am ganiatâd cynllunio, hyd at y pwynt o gael penderfyniad. 

Bydd y tîm hefyd yn profi porth Ceisiadau Cynllunio Cymru ar gyfer defnyddioldeb a hygyrchedd. 

Yn ogystal, byddwn yn mapio'r camau sy'n gysylltiedig â'r broses gynllunio ac yn deall sut mae pethau'n gweithio ar hyn o bryd. 

Byddwn yn cynnwys mwy o randdeiliaid, fel swyddogion cynllunio, asiantau, a pherchnogion tai i ddeall eu pwyntiau poen yn ystod y broses gynllunio. 

Byddwn yn gynhwysol drwy ymgysylltu â defnyddwyr o wahanol gefndiroedd, galluoedd, safbwyntiau a dewisiadau. Er enghraifft, pobl â nam ar eu golwg, anableddau dysgu, y rhai nad Saesneg yw eu hiaith gyntaf, defnyddwyr oedrannus a siaradwyr Cymraeg. 

Mae'r dull cynhwysol hwn yn sicrhau bod ein hastudiaeth yn cwmpasu safbwyntiau pawb.